SOLUNUM
Yaptığımız her hareket enerjiyi gerektirir. Vücutta büyüme ve hareket için gerekli enerji, besin maddelerinin vücut dokuları içinde yanması (oksidasyon) yoluyla elde edilir. Bu işlem içm gereken oksijen havadan sağlanır. Solunum yoluyla havadan alınan oksijen akciğerlerde kana karışır. Bu arada kan dokulardan getirdiği yararsız karbon dioksiti de dışarı salar.
Akciğerler göğüs boşluğunda yer almıştır. Akciğerlerin alt yanı kaslı, yukarı doğru kubbe biçiminde bir tabakayla kuşatılmıştır ki buna "diyafram" denir. Akciğerlerin bütün öbür kesimlerini ise kaburga kemikleri çevreler. Akciğerler soluk borusu, burun ve ağız yoluyla dışarıya açılır.
Soluk alırken diyafram kasları kasılır, böyrece diyafram yassılaşır; kaburga kemikleri kaslarla çekilir, böylece akciğerlerin bulunduğu boşluk genişlemiş olur. Soluk verirken kaslar gevşer, akciğerlerin bulunduğu boşluk daralır, böylece hava akciğerlerden dışarı atılır. Bütün bu işlemlere "solunum" adı verilir. Solunumu beyin otomatik olarak denetler. Ancak, istersek, bilinçli olarak da solunumumuzu ayarlayabiliriz.
Ses "gırtlak"tan çıkar. Gırtlak, boğazda soluk borusunun özel bir kesimidir. Gırtlağın içinde iki özel doku tabakası vardır; bunlara "ses telleri" (kirişleri) denir. Gırtlağımızdan çıkan sesten bunlar sorumludur. Konuşma işini beyin denetler.
|